Een beeld van Karel V
CLIL-vak: Geschiedenis
Graad: 2de graad
Sleutelcompetentie: Historisch bewustzijn
Eindtermen:
Kritisch reflecteren met en over historische bronnen:
8.4. De leerlingen evalueren de presentatie, de context, de betrouwbaarheid, de representativiteit en bruikbaarheid van historische bronnen in het licht van een historische vraag.
8.6. Tot een beargumenteerde historische beeldvorming komen vanuit verschillende perspectieven. De leerlingen vullen op beargumenteerde wijze de historische beeldvorming aan vanuit een historische vraag en aan de hand van historische bronnen.
Andere talen
Eindtermen:
3.1 De leerlingen zijn gemotiveerd voor taal m.i.v. cultuur, lezen, spreken, schrijven, luisteren en inzicht in het taalsysteem. (attitudinaal)
3.3 De leerlingen ontwikkelen durf om te communiceren. (attitudinaal)
3.6 De leerlingen selecteren relevante informatie in geschreven en gesproken teksten in functie van doelgerichte communicatie.
3.7 De leerlingen produceren schriftelijke en mondelinge teksten in functie van doelgerichte communicatie.
Leerplandoelen Katholiek Onderwijs Vlaanderen:
Leerplandoel 18 dubbele finaliteit: Leerlingen selecteren informatie uit een historische beeldvorming om een historische vraag te beantwoorden.
Leerplandoel 19 dubbele finaliteit: Leerlingen vullen historische beeldvorming aan d.m.v. kritische analyse van bronnen en toepassing van historische redeneerwijzen.
Leerplandoelen GO:
Kritisch reflecteren met en over bronnen
Tot beargumenteerde historische beeldvorming komen vanuit verschillende perspectieven.
Doeltaal: Engels
Lesonderwerp: Een beeld van Karel V
Taalvaardigheid: lees-, spreek- en luistervaardigheid
Samenwerking met taalleraar:
Tip 2 Planning – Ga samen zitten om je jaarplanning te bekijken.
Tip 5 Leerplandoelen – Ga na welke leerplandoelen in elkaars les aan bod kunnen komen.
Concept van werken met een mindmap (met benaming van de maatschappelijke domeinen): essentie aangeven per domein + dit vertellen aan de medeleerlingen wordt ingeoefend in de les Engels.
Focus voor de CLIL-leraar:
Spreekdurf en spreekkansen creëren.
Doelen
Geschiedenis:
- Individueel of in duo informatie afleiden uit (historische) bronnen en kaarten.
- Verkregen informatie in staakwoorden in een mindmap noteren.
- Mindmap met staakwoorden uitleggen aan medeleerlingen.
- Een positief of negatief beeld van Karel V staven met argumenten.
Taal:
- Relevante informatie uit geschreven teksten halen en invullen in een mindmap.
- Op basis van de mindmap de essentie van de geschreven teksten vertellen aan medeleerlingen.
- Luisteren naar de uitleg van een medeleerling en op basis daarvan een mindmap aanvullen.
Context
De leerlingen gaan individueel aan de slag. Elke leerling krijgt zijn document(enset) bestaande uit bronnen en kaarten m.b.t. een domein (politiek, economisch, cultureel) of m.b.t. beeldvorming Karel V.
Alle documenten zijn voorzien van scaffolding. Elke leerling haalt historische informatie uit zijn documentenset of beargumenteert zijn beeldvorming van Karel V. Elke leerling vult de informatie aan in zijn deel van de mindmap.
Beeldfragment
De leerlingen lezen en ontleden individueel de bronnen. Ze vullen de info uit de bronnen in op hun mindmap.
Vervolgens wordt de klasgroep opgedeeld in groepjes van drie, waar leerlingen onderling de gevonden informatie uit hun historische bronnen in het Engels uitleggen aan hun groepsleden, die op hun beurt de mindmap aanvullen op basis van de mondeling verkregen informatie. De leerlingen krijgen hierbij een spreekkader ter ondersteuning, om hun beeld van Karel V weer te geven aan de andere leerlingen.
Beeldfragment
De klas is opgedeeld in groepjes van drie leerlingen. Elke leerling van elk groepje legt zijn ingevuld deel van de mindmap uit aan de andere groepsleden, die de ontbrekende informatie aanvullen in hun mindmap.
Lesfragment
Leerlingen zoeken de noodzakelijke informatie voor de mindmap in de bron(nen) en vullen hun deel van de mindmap in.
De klas is opgedeeld in groepjes van drie leerlingen. Binnen elk groepje legt elke leerling zijn informatie uit aan de andere groepsleden en gebruikt hiervoor het ingevulde deel van de mindmap ter ondersteuning. De groepsleden luisteren naar de uitleg en vullen de ontbrekende informatie aan in hun mindmap.
Materialen
1. Werken met mindmap in de les Engels volgens de maatschappelijke domeinen
De onderstaande mindmap met de maatschappelijke domeinen werd gebruikt in de les Engels voorafgaand aan de les geschiedenis. In die les Engels werd de mindmap toegepast op het thema '18 jaar worden in het Verenigd Koninkrijk'. De ordening van de leerinhoud Engels werd gestructureerd volgens de maatschappelijke domeinen. Op deze manier werd de terminologie van de domeinen ingeoefend in de les Engels wat een hulp is voor de les geschiedenis waar de maatschappelijke domeinen bijna elke les aan bod komen. Ook het werken met een mindmap en het ordenen van de gegevens in de mindmap in de les Engels is een goede voobereiding en ondersteuning voor de les geschiedenis. In de les Engels werd de volgende werkwijze gehanteerd: in groepjes lazen leerlingen eerst teksten over 18 worden in het Verenigd Koninkrijk. Vervolgens noteerden ze de hoofdgedachten uit de tekst in de mindmap. Hun ingevulde mindmap was vervolgens een hulpmiddel om de informatie uit de tekst te vertellen aan medeleerlingen. De andere leerlingen luisterden naar de informatie en vulden de essentie aan in hun mindmap.
2. Voorbeeld van een bron(nenset) van één leerling
Dit is de bronnenset die hoort bij het thema "Een beeld van Karel V"
De bronnen van de andere leerlingen kan je hier terugvinden: politiek domein (1 en 2), sociaal domein, economisch domein, cultureel domein en "Wie is Karel V".
Image of Charles V (part two) met ondersteuning
- ondersteuning voor de woordenschat in de tekst en in het glossarium
- ondersteuning voor de uitspraak van de woorden in het glossarium
- ondersteuning door aanduiding van de sleutelwoorden uit de tekst om zo de essentie sneller terug te vinden en makkelijker te kunnen vullen in de mindmap.
Bronnen
1. Text
- The words in red are key words.
- The words marked with an asterisk * are explained in the glossary.
- The words in green are translated.
Luther and Protestantism
To deal with Martin Luther, Charles did something no one expected: he invited Luther to come have a chat. Charles even promised that no harm (schade, kwaad) would come to him, and he could leave a free man.
Even though Charles let Martin Luther go free, he still issued the Edict* of Worms declaring Luther and anyone who shared his views a heretic*.
During Charles’ reign*, Protestantism grew and grew, and became a serious political and military force. In 1552, Protestant lords teamed up with the king of France and went to war with Charles.
Atrocities (= wreedheden)
Charles is the man who beheaded (onthoofden) rebels and locked up his mother. He also funded* (= gave money to) Hernan Cortes and the conquistadors*, who executed their atrocities in America in Charles’s name. For Charles, the massacre* of thousands of people meant he could add more territories to his ever-expanding empire*.
We have Charles V to thank for the Atlantic Slave Trade*, one of the most evil (= bad) enterprises in human history. Charles was the first ruler* (= leader) to authorize his men to transport slaves directly from Africa to the Americas. The charter* made him unbelievably rich—and caused unspeakable human misery for generations.
Vast territories
“The empire on which the sun never sets” (to set = to go down) is a phrase associated with Charles’s vast (= large) territory. With lands stretching across the entire globe, Charles V’s Holy Roman Empire was extremely vast.
His last years and his legacy*
After 40 years of jet setting across Europe and fighting battles against his enemies, Charles did something absolutely no one expected: he retired to a monastery* to live out the rest of his days.
Thoroughly (= completely) defeated (verslagen), Charles began the humiliating process of dividing up his massive empire. His son Philip discovered, when he became King of Spain, that Charles had left the country in debt (schuld. Pronounce: [det]) to the tune of 36 million ducats. In fact, Charles’s mismanagement of money in Spain led to over half a century of economic turmoil (onrust).
Charles gave his last breath in the early hours of the morning on September 21, 1558. He was 58 years old.
Text based upon https://www.factinate.com/people/facts-charles-v/
Glossary
| an edict → /ˈiː.dɪkt/ | an official order, especially one that is given in a forceful and unfair way |
|---|---|
| a heretic → /ˈher.ə.tɪk/ | someone who has beliefs that are against the principles of the official (here : the catholic) religion. In Dutch: ketter(s) |
| a reign (pronounce as ‘rain’ → /reɪn/) | the period of time when a king or queen rules a country |
| to fund someone | to give money to someone |
| the conquistadors → /kɒnˈkwɪs.tə.dɔːr/ | the Spanish people who travelled to America in the 16th century and took control over Mexico and Peru |
| a massacre → /ˈmæs.ə.kər/ | the act of killing a lot of people |
| an empire → /ˈem.paɪər/ | a group of countries ruled by a single person, government, or country |
| a trade → /treɪd/ | the activity of buying and selling, or exchanging, goods and/or services between people or countries |
| to authorize → /ˈɔː.θər.aɪz/ | to give official permission |
| a ruler | a leader |
| a charter → /ˈtʃɑː.tər/ | a formal statement of the rights of a particular social group, that is agreed by or demanded from a ruler or government |
| a legacy → /ˈleɡ.ə.si/ | money or property that you receive from someone after they die |
| a monastery → /ˈmɒn.ə.stri/ | a building in which monks (monniken) live and pray. In Dutch: klooster |
2. Pictures
Source : Museo del Prado, Madrid
Painting: Jacob Seisenegger 1532
Source : historiek.net
3. Deel van de mindmap horend bij de bron uit 2. Voorbeeld van een bron(nenset) van één leerling
3a. Versie voor de leerlingen, zonder oplossingen
3b. Ingevulde versie: correctiesleutel
4. De volledige mindmap
4a. Versie voor de leerlingen, zonder oplossingen (klik op de afbeelding om het volledige document in pdf te downloaden)
4b. Ingevulde versie: correctiesleutel (klik op de afbeelding om het volledige document in pdf te downloaden)
5. Spreekkader bij de bronnen in de les geschiedenis: een voorbeeld
Speaking frame
Which image do you have of Charles V?
Positive/negative/neutral
Why do you have this image?
The source can give us some information to confirm the positive/negative/neutral image namely……
The reason why we have a positive/negative/neutral image of Charles V is……..
When we compare source A with source B we can say that….
We see different representations or images of Charles V namely
Give arguments that prove that your image is positive/negative/ neutral.
We can explain our positive/negative/neutral image of Charles V with the following arguments:
First / Secondly/Thirdly/ Then/ Following / the next argument/ Finally
I can give the following arguments to explain / to argue :
We find this argument in the source: …
The reason why we choose for a positive/negative/neutral image of Charles V is……..
We can conclude:
The sources give us information to conclude that.....
If we compare this … to … we can conclude that......
In my opinion the image of Charles V is …....
Does your image have some historical significance (historische betekenis)? Do you think this image is useful in the history lessons?
Yes / no?
Explain why your image can be useful or not useful in the history lessons.
Wil je graag meer weten?
Neem dan contact met ons op!
Disclaimer
Niets van de gegevens verzameld via deze website wordt doorgegeven aan derden. Wij volgen het
cookie- en
privacybeleid van UCLL.