⇈ ... terug naar Tips

Als CLIL-vakleraar word je verondersteld niet alleen inhouds- en vaardigheidsdoelen voor je vak na te streven, maar ook taaldoelen. Denk aan de C van Communicatie in het 4C-model van Coyle, Hood en Marsh (2010). Eén van de moeilijkheden daarbij is om te weten welke taal je leerlingen nu precies nodig hebben voor je zaakvakles, en hoe je op die taaldoelen kan inzetten.

Het detecteren van de vakterminologie is meestal geen probleem: dat is het vakjargon dat de leerlingen zich ook in een les in het Nederlands zouden moeten eigen maken. Dat is wat Coyle et al. (2010, p. 36) benoemen als ‘language of learning’, een term die trouwens meer dan enkel vakterminologie dekt.

Maar het wordt moeilijker om ‘language for learning’ en ‘language through learning’ te detecteren. Onderzoek (Vlaamse Onderwijsinspectie, 2017; Oattes, Oostdam, de Graaff & Wilschut, 2018) heeft uitgewezen dat CLIL-leraren last hebben om die taaldoelen te bepalen.



Waarom is dit zo moeilijk?

Zoals Chopey (2015) in haar uitgebreide studie over de samenwerking tussen taal- en CLIL-vakleraren aangeeft, is er bij beide leraren een mindset nodig die hen doet inzien dat samenwerking een meerwaarde betekent voor hun leerlingen. Het is immers belangrijk dat de leerlingen voelen dat alles gelinkt is en dat de leerkrachten in de samenwerking geloven. De courante praktijk is echter die van aparte vakken zonder connectie ertussen. In deze vorm van samenwerking heeft elke leraar zijn eigen vakdiscipline en zijn eigen expertise. Taalleraren zijn geen zaakvakleraren en omgekeerd (tenzij beide disciplines tot hun expertise behoren natuurlijk). Maar door de taalleraar inzage te geven in de vakinhouden en de activiteiten die je in de les doet met je CLIL-leerlingen, kan die taalcollega je vak als een soort ‘outsider van binnenuit’ (Chopey, 2015) bekijken. Zo laat je je taalcollega zien hoe jouw les is opgebouwd, welke activiteiten je leerlingen dienen uit te voeren. Beter nog: nodig hem uit in je CLIL-zaakvakles. Zo kan hij met eigen ogen en oren vaststellen welke taal de leerlingen precies nodig hebben. Deze oefening sluit aan bij zijn expertise als taalleraar. De taalcollega kan op die manier verder kijken dan de ‘language of learning’ en ook de ‘language for’ en ‘through learning’ (Coyle, 2010) detecteren. Zo kan je collega jou adviseren in de manieren waarop je die talige doelen kan realiseren in je zaakvak. En zo weet de taalcollega ook hoe hij zelf met die talige doelen aan de slag kan in zijn eigen les.