Spreek- en schrijfkaders

Tip 7 : spreek- en schrijfkaders

Maak samen afspraken voor spreek- en schrijfkaders die vanuit de taalles kunnen ingezet worden in de CLIL-vakles.

Als CLIL-vakleraar ben je op zoek naar manieren om je leerlingen de taal actief te laten gebruiken, de zogenoemde ‘output’-fase in je les waarin leerlingen spreken of schrijven in de doeltaal. Die output-fases zijn belangrijke oefenmomenten voor je leerlingen om de doeltaal zelf te gaan gebruiken. Zeker voor leerlingen die nog niet zo ver staan in hun ontwikkeling van de doeltaal, is het niet zo evident om tijdens partner- of groepswerk consequent de doeltaal te hanteren. Vaak vervallen ze in het Nederlands tijdens zo’n taken. Hoewel je het gebruik van de schooltaal niet hoeft te weren in de CLIL-les (het kan een meerwaarde zijn in het verwerven en begrijpen van leerstof), wil je toch dat leerlingen maximaal profiteren van de spreekgelegenheden. Er zijn velerlei redenen waarom leerlingen toch overschakelen naar het Nederlands. Het hoeft niet altijd gemakzucht of gewoonte te zijn. Soms ontbreekt het hun ook aan de nodige houvast of structuren om dat in de doeltaal te doen. Ga samen met je taalcollega na welke taal je leerlingen precies nodig hebben om het taakje dat jij hen wil opleggen, effectief in het Frans, Duits of Engels uit te voeren (zie ook tip 1). In de taalles kunnen je leerlingen op deze taak voorbereid worden. Eens er een overzicht is van taalstructuren die geregeld voorkomen in de CLIL-lessen, kunnen de taalcollega’s voor verschillende soorten taken spreek- of schrijfkaders voorzien. Bijvoorbeeld voor het geven van een mondelinge presentatie, voor het schrijven van een laborapport, voor het voeren van een debat of het aanwenden van argumenten pro en contra.

We gebruiken hier graag het beeld van de archiefkast met verschillende ondiepe lades: elk van deze spreek- of schrijfkaders komt dan spreekwoordelijk in een andere lade terecht.

 

Als CLIL-leraar hoef je dan maar de juiste lade van de archiefkast open te trekken om terug te vallen op een kader dat je leerlingen herkennen uit de taalles.



De invulling van de lades van de archiefkast kan stapsgewijs gebeuren, naargelang de samenwerking tussen beide leraren verder vordert.

voorbeeld

De figuur hieronder toont het spreekkader dat de leerlingen in de les Engels meekregen om in de les wiskunde hun groepswerk, dat ze stap voor stap uitvoerden aan de hand van een stappenplan en nadien neerschreven in een poster, te presenteren aan hun groepsgenoten. 

Share by: